Ömrü mücadeleyle geçen IRA’nın efsanevi liderlerinden, Kuzey İrlanda başbakan yardımcısı Martin McGuinness yaşamını yitirdi. Kuzey İrlanda barışının mimarlarından McGuinness’in ömrü mücadeleyle geçmişti
İrlanda Cumhuriyet Ordusu’nun (IRA) efsanevi liderlerinden ve aynı zamanda Kuzey İrlanda barışının mimarlarrından başbakan yardımcısı Martin McGuinness 66 yaşında yaşamını yitirdi. Ender görülen bir kalp rahatsızlığı sonucu yaşamını yitiren McGuinness, Kuzey İrlanda’da yıllarca süren çatışmaların bitmesinde ve sorunun barışçıl şekilde çözülmesinde başrol oynayan isimlerden biriydi.
Partisi Sinn Fein, McGuinness’in geçirdiği bir sağlık sorunu nedeniyle yaşamını yitirdiğini açıkladı. Sinn Fein lideri Gerry Adams tarafından yapılan açıklamada, “Barış ve uzlaşma için ve ülkesini tekrar birleştirmek için yorulmadan çalışan ateşli bir cumhuriyetçiydi. Ancak her şeyden önce ailesini ve Derrylileri sevdi ve onlarla gurur duydu” ifadelerine yer verdi.
Ocak’ta siyaseti bıraktı
McGuinness Ocak ayında sağlık sorunları nedeniyle başbakan yardımcılığından istifa etmiş, siyasetten çekilmişti. McGuiness’in yerine Sinn Fein’in başına Michelle O’Neill geçmişti.
Kuzey İrlanda’da, Katolik cumhuriyetçiler ve Protestan birlik yanlıları hükümeti paylaşıyor. Demokratik Birlik Partisi (DUP) ile Sinn Fein arasında sık sık güç çatışmasının yaşandığı kabinedeki son kriz nedeniyle 2 Mart’ta gidilen erken seçimde 28 milletvekili çıkaran DUP kıl payı kazandı. Sinn Fein ise 27 milletvekiline sahip oldu.
Varılan barış anlaşması uyarınca, başbakan ya da başbakan yardımcısından birinin istifa etmesi halinde hükümet düşüyor.
1970’de IRA’ya katıldı
23 Mayıs 1950’de doğan McGuinness, 1970 yılında İrlanda Cumhuriyet Ordusu’na katılmış, IRA ile İngiltere arasında çatışmaların en yoğun yaşandığı 1972 yılında İngiliz hükümeti ile gizli görüşmelere katılmış, ancak görüşmeler sonuçsuz kalmıştı. McGuinness daha sonra kısa bir süre tutuklanmıştı.
McGuinness 1972’de Londonderry kentinde gösteri yapanlara İngiliz birlikleri tarafından ateş açılması sonucu 14 kişi öldüğü ve tarihe “Kanlı Pazar” olarak geçen olay sırasında IRA’nın yardımcı komutanı olduğunu daha sonra açıklamıştı.
McGuinness, IRA’nın ateşkes ilan ettiği 1994 yılında ayrılıkçı Sinn Fein Partisi için başmüzakereci rolünü üstlenmişti. McGuinness, IRA ile İngiliz hükümeti arasında 1998’de yapılan barış görüşmelerinde ve “Hayırlı Cuma Anlaşması”nın imzalanmasında önemli rol oynamıştı. IRA 2005 yılında silah bıraktı.
2007 yılında Kuzey İrlanda bölgesel hükümetinin Başbakan Yardımcısı olan McGuinness, 2011 yılında ise Sinn Fein Partisi’nin İrlanda cumhurbaşkanı adayı olmuş ancak seçilememişti.