ADIYAMAN – Adıyaman’da kaynağını Fırat nehrinden alan, aynı zamanda Kahta Çayı’nın bir kolu olan Cendere Çayı kurumak üzere. Yapımı süren projelerle çayın tamamen kurumasından endişe ediliyor.
Adıyaman’ın Kahta ilçesinde kaynağını Fırat nehrinden alan Cendere Çayı kurumak üzere. Kahta Çayı’nın da bir kolu olan Cendere Çayı üzerinde yapılan Baraj ve Hidro Elektrik Termik Santralleri (HES) çayı büyük oranda kuruturken, yapımı devam eden HES’lerin faaliyete geçmesi sonrası suyun tamamen kuruyacağından endişe ediliyor.
BÜYÜK ORANDA KURUDU
Güney Anadolu Projesi (GAP) projesi kapsamında 1983 yılında Adıyaman ve Urfa illeri arasında enerji ve sulama amaçlı Fırat Nehri üzerinde kurulan, 1994 yılında faaliyete geçen Atatürk barajından kaynaklı Cendere Çayı büyük oran kururken, sonraki yıllarda Sincik ilçesi mevkiinde çay üzerine kurulan Sırımtaş HES ile daha fazla tahribata uğrar. Adıyaman’ın Sincik, Kahta, Çelikhan, Gerger ve Samsat ilçelerinden geçip Kahta çayına ardından Fırat nehrine karşılan Cendere çayı bölgenin en önemli su kaynaklarından biri olma özelliğini taşıyor.
YENİ POROJELER ETKİLEYECEK
Roma döneminden kalma Cendere köprüsü ile büyüleyici bir güzelliğe sahip olan Cendere Çayı, yazın kavurucu sıcağından kaçıp serinlemek isteyen yurttaşların uğrak yeri. Yüksekten bakıldığında Cendere Çayı’nın kurumak üzere olduğu daha net görülerken, yapımı devam eden Karakuş HES’in faaliyete geçmesinin ardından suyun tamamen çekilmesi endişesi yaşanıyor.
ZENGİN TARIM ARAZİLERİ TEHLİKE ALTINDA
Zengin tarım arazilerine sahip Kahta ilçesi olmak üzere Gerger, Samsat, Çelikhan ve bu ilçelerin beldelerinde tarım ve hayvancılıkla uğraşan yurttaşlar, uzun yıllardır yaşananları kaygıyla izliyor. Çay üzerinde kurulan HES projelerine karşı yürütmeyi durdurma davalarından bir sonuç çıkmazken, bölge halkı su kaynaklarının kurutulmasını çaresizce izliyor. Cendere Çayı’nın yok olmasıyla zengin tarım arazilerinin kuraklık tehlikesiyle karşı karşıya kalacağını belirten bölge halkı, yetkililerin yaşanan bu sorunlara acilen çözüm bulmasını istedi.
‘BİZİM KÖKLERİMİZDE YOK EDİLİYOR’
Kahta Çayı mezrasında yaşayan ve Cendere Çayı kenarında tarlaları bulunan Aziz Bülbül, “Yok edilen sadece su kaynağı değil aynı zamanda anılarımız da yok ediliyor. Burada acı tatlı herkesin çok anısı var. Para uğruna doğa harikası yerler yok ediliyor. Buralar yok edilirken aynı zaman da bizim köklerimizde yok ediliyor” dedi.
‘TURİZMİ TEŞVİK ETSİNLER’
Atatürk Barajı kurumadan önce Cendere Çayı’nın daha derin ve gürül gürül aktığını dile getiren Ahmet Yaşar da, “Yazın her hafta piknik için yüzlerce insan buralara gelirdi. İğne atsan yere düşmezdi şimdi ise pek kimse gelmiyor” diye konuştu. Çocukluğunun Cendere’de geçtiğini anlatan Yaşar, şunları dile getirdi: “Adıyaman’a yapılabilecek büyük kötülük bölgeye HES’lerin yapılması ile oldu. Kimse istemedi bu HES’leri ama daha fazla para kazanmak için doğamız yok ediliyor. Madem para kazanmak istiyorlar, doğaya düşman projeleri teşvik edeceklerine turizmi teşvik etsinler.”
MA / Erdoğan Alayumat