• Anasayfa
  • Gündem
    • Politika
    • Yaşam
    • Türkiye
    • Dünya
  • Emek
  • Kadın
  • Ekonomi
  • Eğitim
  • Ekoloji
  • Sağlık
  • Bilim & Teknoloji
  • Yazarlar
  • Arka Sayfa
    • Fikir & Yazı
    • Belgesel & Film
    • Eylem & Etkinlik
    • Fotoğraf & Karikatür
    • Kitap & Dergi
    • Müzik & Video
Adil Medya
  • Ocak 19, 2021
  • Hakkımızda
  • Yayın İlkeleri
  • Künye
Adil Medya
  • Anasayfa
  • Gündem
    • Politika
      Bari ‘devlet aklı’nı dinleyin

      Bari ‘devlet aklı’nı dinleyin

      Yurttaş sürekli yoksullaşıyor

      Yurttaş sürekli yoksullaşıyor

      İnsanlar ekmek ve iş istiyor

      İnsanlar ekmek ve iş istiyor

      Video : Özgür Karabat söyledi, Mehmet Metiner onayladı...

      Video : Özgür Karabat söyledi, Mehmet Metiner onayladı...

    • Yaşam
      Türkan Elçi: Hrant Dink'i her hatırladığımda aklıma çocukluğumun sokakları düşer

      Türkan Elçi: Hrant Dink'i her hatırladığımda aklıma çocukluğumun sokakları düşer

      Sokak hayvanları için makam aracını satan Ovacık Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül anlatıyor

      Sokak hayvanları için makam aracını satan Ovacık Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül anlatıyor

      Kadir Şeker davası yeniden görülecek

      Kadir Şeker davası yeniden görülecek

      Bunu yapmayan toplu taşıma kullanamayacak!

      Bunu yapmayan toplu taşıma kullanamayacak!

    • Türkiye
      'Türkiye bu cinayetten ders çıkaramadı'

      'Türkiye bu cinayetten ders çıkaramadı'

      Bari ‘devlet aklı’nı dinleyin

      Bari ‘devlet aklı’nı dinleyin

      Türkan Elçi: Hrant Dink'i her hatırladığımda aklıma çocukluğumun sokakları düşer

      Türkan Elçi: Hrant Dink'i her hatırladığımda aklıma çocukluğumun sokakları düşer

      Yurttaş sürekli yoksullaşıyor

      Yurttaş sürekli yoksullaşıyor

    • Dünya
      Yeni teknolojiler ve Çin’in demokrasi ve insan hakları zaafı

      Yeni teknolojiler ve Çin’in demokrasi ve insan hakları zaafı

      Dünya'da Covid-19 aşılamasında son durum

      Dünya'da Covid-19 aşılamasında son durum

      Çocuklar işte değil okulda olmalı

      Çocuklar işte değil okulda olmalı

      Fakirlik artıkça obezite artıyor

      Fakirlik artıkça obezite artıyor

  • Emek
  • Kadın
  • Ekonomi
  • Eğitim
  • Ekoloji
  • Sağlık
  • Bilim & Teknoloji
  • Yazarlar
  • Arka Sayfa
    • Fikir & Yazı
      'Türkiye bu cinayetten ders çıkaramadı'

      'Türkiye bu cinayetten ders çıkaramadı'

      Yeni teknolojiler ve Çin’in demokrasi ve insan hakları zaafı

      Yeni teknolojiler ve Çin’in demokrasi ve insan hakları zaafı

      Bari ‘devlet aklı’nı dinleyin

      Bari ‘devlet aklı’nı dinleyin

      Türkan Elçi: Hrant Dink'i her hatırladığımda aklıma çocukluğumun sokakları düşer

      Türkan Elçi: Hrant Dink'i her hatırladığımda aklıma çocukluğumun sokakları düşer

    • Belgesel & Film
      Şiir: Kar / Ahmet Muhip Dıranas

      Şiir: Kar / Ahmet Muhip Dıranas

      Alın Sahnelerinizi başınıza Çalın

      Alın Sahnelerinizi başınıza Çalın

      Şehir Tiyatroları oyuna çağırıyor

      Şehir Tiyatroları oyuna çağırıyor

      8. Engelsiz Filmler Festivali 18 Ekim’e kadar çevrimiçi

      8. Engelsiz Filmler Festivali 18 Ekim’e kadar çevrimiçi

    • Eylem & Etkinlik
      Rahşan Ecevit vefatının 1.yıl dönümünde saygı ve sevgiyle anılıyor

      Rahşan Ecevit vefatının 1.yıl dönümünde saygı ve sevgiyle anılıyor

      Obez cumhuriyet ve kalp ameliyatı

      Obez cumhuriyet ve kalp ameliyatı

      ''Hani işten çıkarmak yasaktı''

      ''Hani işten çıkarmak yasaktı''

      Oylum Yılmaz’la Roman Yazma Atölyesi 21 Kasım’da başlıyor

      Oylum Yılmaz’la Roman Yazma Atölyesi 21 Kasım’da başlıyor

    • Fotoğraf & Karikatür
      ABD’nin BM Daimi Temsilcisinden Filistin ve İsrail’e görüşmeleri başlatma çağrısı

      ABD’nin BM Daimi Temsilcisinden Filistin ve İsrail’e görüşmeleri başlatma çağrısı

      Yaşar Fırat çizdi: Faytona binme! Atlar ölüyor

      Yaşar Fırat çizdi: Faytona binme! Atlar ölüyor

      Yaşar Fırat çizdi: Simit Sarayı

      Yaşar Fırat çizdi: Simit Sarayı

      Yaşar Fırat çizdi: Vatandaş doğalgazı açamıyor...

      Yaşar Fırat çizdi: Vatandaş doğalgazı açamıyor...

    • Kitap & Dergi
      Ragıp İncesağır'dan Halktan ve Haktan Yana bir Tarih Okuması ''Ecdadımız''

      Ragıp İncesağır'dan Halktan ve Haktan Yana bir Tarih Okuması ''Ecdadımız''

      Ezbere İlişkilere Ezber Bozan Çözümler

      Ezbere İlişkilere Ezber Bozan Çözümler

      Kadına Şiddetin Her Alanda Ortaya Çıktığı Şu Günlerde Herkesin Okuması Gereken 10 Kitap

      Kadına Şiddetin Her Alanda Ortaya Çıktığı Şu Günlerde Herkesin Okuması Gereken 10 Kitap

      Kadın Peygamberler

      Kadın Peygamberler

    • Müzik & Video
      Gökberk Uğurlu: “Düne takılı kalmak, önümüzü görmemizi engelliyor.”

      Gökberk Uğurlu: “Düne takılı kalmak, önümüzü görmemizi engelliyor.”

      Grup Yorum üyeleri için dayanışma konseri

      Grup Yorum üyeleri için dayanışma konseri

      Bilge Su: “Açıp dinleyemesem bile müzik, zihnimin bir köşesinde hiç susmadan bana destek oldu.”

      Bilge Su: “Açıp dinleyemesem bile müzik, zihnimin bir köşesinde hiç susmadan bana destek oldu.”

      Gerçeklerden uzak bir annelik sorgulaması: 'Bağlılık Aslı'

      Gerçeklerden uzak bir annelik sorgulaması: 'Bağlılık Aslı'

Tayfun Atay

Tayfun Atay

AKP zarâfetle düşmesini bilecek mi?

Haziran 27, 2019 Alıntı Yazılar 0 yorum

Facebook Twitter Google+ LinkedIn Pinterest

Gözlerini iyice karartıp kendileriyle birlikte bütün memleketi de aşağı çekerek mi düşecekler?..

Modern dünyayı açıklama yolunda hepimiz için anahtar mahiyette bir “dünya sistemi” kavram ve kuramı geliştirmiş sosyolog Immanuel Wallerstein, 11 Eylül (2001) hadisesinin hemen ardından yazdığı Amerikan Gücünün Gerileyişi – Kaotik Bir Dünyada ABD (Metis, 2004) başlıklı kitabında çok çarpıcı bir soru ile açılış yapar. Şöyle:

“ABD’nin önümüzdeki on yıl içerisinde dünya meselelerinde tayin edici güç olma konusunda gerilemeyi sürdüreceğine pek şüphe yok. Asıl soru, Amerikan hegemonyasının azalıp azalmadığı değil, ABD’nin zarafetle, dünyaya ve kendisine asgari zararı vererek düşmenin bir yolunu bulup bulamayacağıdır.”

***

2000’lerin ortasından bugüne kadar geçen aşağı yukarı 15 yıllık sürece ABD hegemonyası açısından bakıldığında Wallerstein’in, öngörüleri nasıl da doğru çıkmış bir sosyal bilimci olduğunu düşündüren yukarıdaki ifadelerini, bugün Türkiye’de de AKP bağlamında işlerliğe sokmanın uygun olacağı kanısındayım.

Bu ülkede AKP hegemonyası, dünyada ABD hegemonyası kadar uzun süreli de olmadı tabii.

Wallerstein, İkinci Dünya Savaşı sonrası süreçte başlayan ABD hegemonyasının aslında ilk sarsıntısının Vietnam Savaşı olduğunu kaydeder. Demek ki yaklaşık 20 yıllık, görünüşte bir “parlak” dönem sonrasında ABD sürekli olarak irtifa kaybeden bir süper güç olarak karşımızdadır. 2001’de yaşanan “11 Eylül” ile gerileme süreci daha da hızlanmıştır.

Bugün geldiğimiz Suriye iç savaşı sonrası süreçte de ABD cephesinde yaşanan trajik gelişmeler ardından, bu trajediden çıkan bir komedi olarak Trump ABD’si, Wallerstein’in sorusuna binaen, “düşüş”ün hiç de zarafetle olmadığını; gayet trajikomik bir düşüşle karşı karşıya olduğumuzu düşündürmekte.


Immanuel Wallerstein

***

Demek ki başlangıcı, yükselişi, duraklayışı, gerilemesi ve düşüşü ile ABD hegemonyasının hepi topu üç çeyrek asırlık tarihi var. AKP’nin bir “hegemonik parti” olarak bu memleketin ufkunda yükselişi ve o yükselişten sonra şimdi geldiği düşüş noktası ise aslında çok daha kısa bir süreç.

Belki kişisel olarak hissettirdikleriyle hepimize çok uzun gelmiş olabilir; ama tarihsel zaman akışı itibarıyla aslında 7-8 yıllık kısa bir yükseliş ve düşüş dönemi olduğunun söylenebileceğini düşünüyorum AKP’nin…

Ve bu, 2011 sonrasından zamanımıza kadar gelen bir süreçtir.

***

AKP’nin 2002’de yüzde 34,42 oyla iktidara gelişi, bir hegemonik güç olarak Türkiye’nin kaderini belirleyebilecek noktada olduğu anlamına gelmemekteydi. 2002’den 2007’ye kadar olan süreç, onun siyasi anlayış ve pratiğini topluma kabul ettirme ve (madem Wallerstein’le başladık, ondan ilhamla ifade edersek) “dünya sistemi” içinde kendini meşrulaştırma yolunda çaba sergilediği bir dönem olarak değerlendirilebilir.

Bu dönemde siyaset dili kapsayıcı ve birleştiricidir. Parti-içi işleyiş, kolektif ve çok seslidir. Ayrıca bir dinî cemaatin moral (psiko-kültürel) iktisadi ve küresel katkısına dayalı bir ittifak stratejisi içinde yol alınmaktadır. Nihayet, mevcut nizama (statükoya) da kendini uyarlama derdi baskındır.

Cumhurbaşkanlığı seçim (367) krizi, ona eşlik eden 27 Nisan e-Muhtırası, ardından gelen genel seçimde elde edilen yüzde 47 oyla, 2007’den başlayarak 2011’e kadar geçen ikinci dönem ise AKP açısından mevcut kurulu düzenle yer yer hukuku da ayaklar altına alarak sürdürülen kıran kırana bir mücadele süreci oldu. Bu süreçte yine “dünya sistemi”nin desteği onun arkasında olarak ve ittifak ortağı malûm cemaatle el ele kol kola gönül gönüle yol alındı.

Ardından 2011 genel seçimlerinde ülkenin neredeyse yarısının (yüzde 49,95) kitlesel desteğini arkasında bulmasıyla başlayan süreçte AKP işte o zaman hegemonik bir parti haline, lideri de artık “eşitler-arasında-birinci” olmaktan öte kendisini bir mutlak-muktedir hissetme noktasına geldi.

***

O halde bizim AKP hegemonyasına, liderinin despotlaşmasına, bağlantılı olarak da dinbazlık dayatmasına uğrayışımız, esasen 2011 sonrasının bir karakteristiği…

Ve yine Wallerstein’e kulak verecek olursak, nasıl ABD’nin 1945’ten itibaren dünyada hegemonik güç haline gelişine yol açan başarı, derhal onun hegemonik çözülüşünün koşullarını yaratmışsa; AKP’nin hegemonik güç olarak 2011 seçimleriyle kazandığı başarı da hemen ardından onun hegemonik çöküşünün koşullarını hazırladı.

Artık mutlak-iktidar yozlaşmasına uğramış bir parti ve güç zehirlenmesi içinde kendini her şeye muktedir sayan; siyasi, ideolojik, kültürel yönden kendisinden ayrı düşen ve düşünen herkesi düşman sayan bir lider vardı ortada.

“Gezi” (2013 Haziran), hegemonik çöküşün ilk büyük çaplı kitlesel işaret fişeği idi.

Adına “inşa süreci” diyerek, topluma kendi dinbaz akıllarınca yeni bir yaşam biçimi dayatma yolunda sergiledikleri hoyrat, nobran ve şedit siyasi tavra karşı atılmış bir kültürel çığlıktı Gezi…

Onun sosyolojik önemini inkâr ederek siyaseten ezdiler. Onu anlamaya değil, (“Gezi-zekâlılar” diye) aşağılama cihetine gittiler. Gezi’de yer alan toplum kesimlerine yönelik, “Yüzde 50’yi zor tutuyorum” diyerek kutuplaştırma siyasetine kapı açtılar.

***

“17-25 Aralık” (2013), din diye diye mangalda kül bırakmazken nasıl dinbazca yolsuzluklara, kul hakkı yemelere meyyal/teşne olduklarının ifşası ve bir diğer “hegemonik çöküş” işareti idi. Üstünü örtüp onca yıl “iktidar kankalığı” yaptıkları ama artık kan düşmanı oldukları cemaati kriminalleştirme ve lanetlemeye vesile ettiler bu süreci…

Yollarını ayırdıkları cemaate de hiç güvenmeyen kendi kitleleri, 30 Mart 2014 yerel seçimlerinde onların arkasında durdu ama 7 Haziran 2015 genel seçimlerinde “Durun artık yeter” diyerek bir başka işaret daha vermekten geri kalmadı. Bu çöküş işaretini de mutlak iktidar arzusunun körlüğüyle görmezden gelerek, yıllarca dillerinden düşmeyen “barış süreci”nden sonra ülkeyi yeniden çatışma ortamına sokup kazandıkları 1 Kasım 2015 tekrar-seçimi ile onu bastırmayı tercih ettiler.

“15 Temmuz” (2016) meş’um darbe girişimi bunlara “dabbe” idi; yani bir kıyamet alâmeti olarak yerden biten ve bünyeye sirayet eden bir yaratık (“dâbbetü’l-arz”) ya da bir başka anlamıyla,  “ağaç kurdu”…

Ve malûm, her ağacın kurdu da kendinden olurdu!..

Ama bunu da mutlak iktidar sarhoşluklarını uzatmak için, yaşanan felakette hiçbir dahli ve sorumluluğu olmayan muhalif toplum kesimlerini ezme yolunda (olağanüstü hal uygulamasıyla, KHK’larla) fırsata çevirdiler.

***

Geldik 2017, 2018’e… Referandum’da bir dolu şaibe eşliğinde kıl payı ve toplumun topluca onayını hiç aramaksızın, “Başkanlık atı”nı alıp Üsküdar’ı geçtiler!

Sonra parlamentoyu sıfırladılar; kuvvetler ayrılığını “giderdiler”; hukuku “guguk”, bağımsız yargıyı göbekten bağımlı kıldılar; basını-medyayı zavallı bir yandaşlığa tâbi hale getirdiler; üniversiteyi ezdiler, akademik özgürlüğü yok ettiler, düşünceyi tutsak aldılar.

Bu süreçte dünyada da Türkiye’de de hatta kendi bünyeleri AKP içinde de yalnızlaştılar.

Aslında ortada parlamento, hukuk, yargı, medya, akademi kalmadığı gibi AKP de kalmadı.

Bir “tek-adam-yalnızlığı”ndan başka bir şey kalmadı ortalıkta.

***

Hegemonik düşüş, 31 Mart 2019 yerel seçimlerinde artık ayan beyan, adeta “Yangın var”casına ortadayken, bu defa da yangına körükle gittiler ve seçimi yenilettirdiler.

Sonuçta şimdi 23 Haziran’da uğradıkları ağır hezimet sonrası yapacak hiçbir şeyleri kalmamış olarak paralize bir görüntü sergiliyorlar.

Yıllarca “kral çıplak” diyen herkesi kırdılar geçirdiler, esaret ve ezaya mahkûm ettiler. Şimdi kendi “kraldan çok kralcı”ları tarafından dahi terk edilme, hatta tel’in edilme noktasına geldiler.

Hiç kuşkunuz olmasın, ilk taşı atacak olanlar, 7-8 yıldır kendilerini en çok baş tacı etmiş olanlar olacaktır!..

***

Amerikan gücünün yükselişi ve düşüşü üç çeyrek asır aldı.

AKP’nin bir liberal İslam “serap”ı olmaktan çıkıp faşizan dinbazlık gerçeği olarak somutlaşmaktan ibaret hegemonik yükseliş ve düşüşünün ise 10 yılı bile bulmadığını söylemek yanlış olmaz.

Şimdi asıl mesele bu “düşüş”ün nasıl olacağı…

Gözlerini iyice karartıp kendileriyle birlikte bütün memleketi de aşağı çekerek mi düşecekler?..

Yoksa had bilir bir olgunlukla ve ülkenin tüm farklı kesimlerinin anlayış, feraset ve desteğiyle; aynen Ekrem İmamoğlu’nun o hem eğlenceli hem de çarpıcı seçim reklamında olduğu gibi, rakip sayıp nefret ettiğinin uzattığı yardım elini tutup bir yumuşak inişle ne kendilerine ne de başkalarına zarar vermeden mi düşecekler?

Bakalım, göreceğiz…

Zarâfetle mi düşecekler, yoksa zelâletle mi?..

  • Kaynak T24

Yorum Bırak Cancel reply

İlgili Haberler

Alıntı Yazılar

Birand'ın öldüğü gün

Sevgili dostlar,       O günü unutamam. 16 Ocak 2013...
Alıntı Yazılar

Son çaresiz!

Liderden lidere diyaloğun günü kurtardığı bir dönem üç gün sonra kapanıyor. Washington’da...
Alıntı Yazılar

Saldırılar muhalefeti sindirme yöntemlerinden birisi mi?

Geçtiğimiz hafta sonunda (cuma günü), 24 saat içinde, KRT TV Programcısı Afşin Hatipoğlu, Yeniçağ...

Zaman Akışı

Oca 18 10:59
Türkiye

‘Türkiye bu cinayetten ders çıkaramadı’

Oca 18 09:52
Fikir & Yazı

Yeni teknolojiler ve Çin’in demokrasi ve insan hakları zaafı

Oca 18 09:38
Türkiye

Bari ‘devlet aklı’nı dinleyin

Oca 18 09:04
Yaşam

Türkan Elçi: Hrant Dink’i her hatırladığımda aklıma çocukluğumun sokakları düşer

Oca 18 08:14
Dünya

Dünya’da Covid-19 aşılamasında son durum

Oca 18 08:00
Türkiye

Yurttaş sürekli yoksullaşıyor

Oca 18 07:57
Dünya

Çocuklar işte değil okulda olmalı

Oca 18 07:55
Türkiye

İnsanlar ekmek ve iş istiyor

Oca 17 23:20
Sosyoloji

Ragıp İncesağır’dan Halktan ve Haktan Yana bir Tarih Okuması ”Ecdadımız”

Oca 17 14:20
Politika

Video : Özgür Karabat söyledi, Mehmet Metiner onayladı…

Oca 17 12:34
Ekonomi

Tezel: 3-4 seneye varmadan 1500 TL maskesi düşecek

Oca 17 12:19
Türkiye

Karikatürist Sefer Selvi: Karikatür, muhalefet partisi gibidir

Oca 17 12:10
Ekonomi

Bankalara devredilen binlerce gayrimenkul satışta

Oca 17 11:54
Eylem & Etkinlik

Rahşan Ecevit vefatının 1.yıl dönümünde saygı ve sevgiyle anılıyor

Oca 17 11:41
Yaşam

Sokak hayvanları için makam aracını satan Ovacık Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül anlatıyor

Oca 17 11:33
Belgesel & Film

Şiir: Kar / Ahmet Muhip Dıranas

Oca 17 10:42
Türkiye

Fakirlik artıkça obezite artıyor

Oca 17 10:21
Türkiye

KHK’lı öğretmen yaşamını yitirdikten sonra görevine iade edildi

Oca 17 10:17
Politika

HDP’den, HaberTürk’e yayına katılma talebi!

Oca 17 10:14
Bilim & Teknoloji

Canlılığı Başlatan İlk Hücrelerin Nasıl Evrimleştiğini Çözdüler!

Oca 17 10:02
Dünya

Portekizli bakanın, AB heyeti ile görüştükten sonra Covid-19 testi pozitif çıktı

Oca 17 09:59
Kitap & Dergi

Ezbere İlişkilere Ezber Bozan Çözümler

Oca 17 09:17
Türkiye

Adnan Oktar mağdurları: Instagram ve Twitter’a terör davası açtı

Oca 17 09:09
Türkiye

Tunalı Hilmi’nin Halkçı “Türkiye Anayasası” (1902) Taslağı

Oca 16 14:44
Türkiye

Mamak’ta şeriat çağrısı!

Oca 16 10:30
Kitap & Dergi

Kadına Şiddetin Her Alanda Ortaya Çıktığı Şu Günlerde Herkesin Okuması Gereken 10 Kitap

Oca 16 10:23
Sosyoloji

Pandemide Çalışmak Zorunda Olmak: İşçi Sağlığı Yoksa, Halk Sağlığı Da Yok! – Aslı Odman

Oca 16 10:10
Politika

Hollanda’da koalisyon hükümeti, çocuk yardımlarıyla ilgili skandal yüzünden istifa etti

Oca 16 10:06
Politika

GÖRÜŞ | ‘NATO 2030 Belgesi’ Türkiye için ne anlama geliyor, etkileri ne olabilir?

Oca 16 10:01
Sağlık

Suyu doğru içmenin faydaları

  • Fikir & Yazı
  • Eylem & Etkinlik
  • Fotoğraf & Karikatür
  • Kitap & Dergi
  • Belgesel & Film
  • Müzik & Video
  • Yukarı Dön